Kişi ve kitlelerin hareketlerine dair milliyetçilik ötesi yaklaşımlar, sosyal bilimlerin kişi, kültür, arazi ve ulus ilişkisi hakkındaki varsayımlarını sorgular. Bu yaklaşımlar çerçevesinde, ekonomik/politik göçmen, itim/çekim güçleri, gelinen/göç edilen ülke, asimilasyon/dışlanma, ulus devletin yükselişi/çöküşü gibi zıtlıkları eleştirel bir gözle değerlendireceğiz. Çeşitli coğrafyalardaki sınır ötesi geçişler üzerine yazılmış etnografilerin ışığında, bir yandan göçmenlerin gündelik tecrübelerine kulak verirken, öte yandan bu tecrübeleri kısıtlayan politik, kültürel ve hukuki söylemleri inceleyeceğiz. Derste ele alınacak temalar arasında şunlar sayılabilir: yerinden olmak ve etnik kimlik; düzensiz göç ve farklı hareketlilik fırsatları; göç politikaları ve ulus devletin içerdikleri/dışladıkları; hem jeopolitik haritaların hem de "biz/ötekiler" ayrımlarının işaretleri olarak sınırlar.
